Blog

1.Na podstawie doświadczeń choćby z systemem matury IB (oraz przygotowaniami CKE do naszej matury) mogę napisać, że nasze matury są po prostu fatalnie przygotowane, a z wypowiedzi p.Smolika w mediach oraz działań wynika, że on pojęcia nie ma o systemach egzaminacyjnych w świecie - nawet w takich krajach jak USA.
2.Zdecydowanie gorsze od egzaminów końcowych(w końcu jakoś trzeba wybrać tych najlepiej przygotowanych choćby do studiowania!) jest upowszechnienie testów wyboru jako narzędzia szybkiego i łatwego w obsłudze. To jednak wynik przepracowania nauczycieli(uczą wiele(!) klas w niewielkim wymiarze 1-2 godzin tygodniowo!) i presji urzędników na stawianie wielu ocen. Oraz oczywiście kształtu polskich(!) egzaminów zewnętrznych! :-(

To akurat kwestia, w której nie mogę się z Autorem zgodzić. Oczywiście, o egzaminach zewnętrznych trzeba dyskutować i poprawiać ich funkcjonowanie, ale moim zdaniem są one potrzebne i potępianie ich w czambuł niczemu nie służy.

Lament, że te egzaminy są tak beznadziejne, a praca w szkole ślepo im podporządkowana uważam za nadużycie. Uporczywe stosowanie terminów "testy", "nauka pod testy" to przejaw złej woli (słowo "test" nabrało pejoratywnego znaczenia). Kto jak kto, ale Pan Dyrektor wie, że to są dość rozbudowane arkusze z częścią pytań w formie testowej. Zastosowanie testowej formy sprawdzania wiedzy nie jest samo w sobie złe. Znamy egzaminy testowe, zazwyczaj wielokrotnego wyboru, z które są majstersztykami, że posłużę się tylko przykładem testu Olimpiady Matematycznej Juniorów, który co roku w godzinę wyłania najlepszych nastoletnich matematyków w Polsce. Albo arkuszem Kangura Matematycznego, też o dużej skuteczności. (Wiem, wiem, z konkursami ma Pan nie mniejszy problem niż z egzaminami.)

Wracając do tych egzaminów rodem z CKE - mają swoje słabości, ale nie są wcale takie beznadziejne. Zaś egzamin ósmoklasisty jest teraz odejściem od formy testowej - sprawdza mocniej umiejętność pisemnego wypowiadania się w językach rodzimym i obcym, czy rozwiązywania zadań matematycznych. Ma to więcej dobrych niż złych stron, ale w tym roku następuje przedwcześnie, bo uczniowie są raczej słabo przygotowani do tych nowych wyzwań. O różnych detalach dotyczących sposobów oceny warto oczywiście rozmawiać, trzeba tez wyeliminować błędy, które wciąż się zdarzają.

Egzaminy w przeciętnej publicznej szkole są niestety potrzebne. Potrafię sobie oczywiście wyobrazić szkoły, które będą świetnie funkcjonowały bez egzaminów. To są te dobrze prowadzone, z przesianą i świadomą celów kadrą, która potrafi mobilizować uczniów przy pomocy różnych chytrych sposobów. Rozmaite szkoły demokratyczne, eksperymentalne, niektóre szkoły niepubliczne. Niestety na dziś dzień zdecydowana większość nauczycieli i uczniów szkół publicznych potrzebuje prostej mobilizacji, jaką jest państwowy egzamin. I na dziś dzień nie mamy innego pomysłu na w miarę uczciwą rekrutację do szkół średnich i na wyższe uczelnie - także te zagraniczne, bo przecież w takim samym trybie działają szkoły na całym świecie. O tym, że szkolne oceny na świadectwie nie są żadnym wymiernym kryterium rekrutacyjnym wiemy dobrze obydwoje. A trudno, żeby o rekrutacji decydować w oparciu o pierwszeństwo zgłoszenia lub losowanie.

@Xawer
>A do czego takiego mają się mobilizować uczniowie i nauczyciele szkół publicznych? Mają to najgłębiej gdzieś, ich rodzice też,...<
Czemu obraża pan an bloc miliony zupełnie nieznanych sobie ludzi??? Są RÓŻNE szkoły zarówno publiczne jak i niepubliczne...

@Xawer
Uczę w szkole(publicznej!), którą pan podobno skończył - a teraz może pan odpowiedzieć ... ;-)
Skądinąd w wielu szkołach niepublicznych radość będzie nieopisana po takiej informacji ...

Dziękuję za te słowa! Nim jednak je przeczytałem popełniłem taki tekst:
Pozdrawiam
Tomek

Jak zostałem nauczycielem
Ukończyłem renomowane, prawdopodobnie najlepsze technikum ma Śląsku, uzyskując na zakończenie szkoły, oceny z przedmiotów zawodowych jedne z najlepszych w klasie, a tytuł technika obroniłem z wynikiem bardzo dobry.
Po 5-letnim technikum podjąłem ciężkie, dzienne studia techniczne na Politechnice Śląskiej a po pierwszym semestrze uzyskałem średnią powyżej 4,5. Zostałem zaklasyfikowany do stypendium naukowego, które pozwoliło opłacić mi kolejowy bilet miesięczny. Na zajęciach z matematyki byłem na tyle dobry, że pani profesor zatrudniła mnie do sprawdzania kolokwiów i sprawdzianów innych studentów. Byłem też bliski opublikowania własnego „bryka” z geometrii wykreślnej, bo większość studentów pierwszego roku wykładała się na tym przedmiocie a ja czytałem „kreski” bez mrugnięcia okiem.
Kwestie finansowe w mojej rodzinie były zawsze poniżej normy, zawsze rodzicom z zawodu nauczycielom, brakowało przysłowiowej złotówki, do uzyskania zapomogi z budżetu państwa, więc ciągle zapożyczali się w rodzinie. To też zastrzegałem się, że nie podejmę zawodu nauczyciela. Co się niestety nie udało, ponieważ w późnych latach 90-tych, kiedy to w 1997 roku ukończyłem studia broniąc pracę dyplomową z wynikiem dobry, nie można było znaleźć absolutnie nigdzie, pracy w zawodzie. Po marnych w skutkach, wielomiesięcznych poszukiwaniach pracy w zawodzie wyuczonym na studiach, podjąłem pracę w prywatnej firmie tylko dla tego, że była prowadzona przez moich krewnych. To były tak trudne czasy, że praca tam kojarzy mi się z wiecznymi zaległościami płatniczymi kontrahentów, ciągłym brakiem pieniędzy i moim przeświadczeniem, że stanowię dla krewnych obciążenie, a moja praca w biurze przy obsłudze zamówień nie wiele wnosi. Natomiast do pracy na produkcji, czy fizycznej w terenie przyjmowano jedynie te osoby, które przyniosły ze sobą swoje narzędzia, a jako, że mieszkam na Śląsku, byli to najczęściej emerytowani górnicy. Na Śląsku osoby młode bez doświadczenia po studiach czy szkole, borykały się nie tylko z ogólnym brakiem stanowisk pracy, ale też z konkurencją w postaci łakomych kąsków – wczesnych emerytów, którzy znacznie obniżali koszt utrzymania pracownika, no i mieli doświadczenie. Zatem posiadanie jakiejkolwiek pracy było szczęściem, naprawdę szczęściem. Ja jednak dalej z nadzieją poszukiwałem swojego miejsca pracy. Był to czas reformy administracyjnej Polski, tworzyły się nowe miasta i postawały powiaty. Któregoś dnia wertując ogłoszenia w lokalnej prasie, znalazłem ogłoszenie o konkursie na stanowisko pracy zgodne z moim kierunkiem studiów, w tworzącym się powiecie tyskim. Pojawiła się nowa nadzieja i euforia, zaraz za nią przeświadczenie, że to stanowisko zdobędę! Szybko przystępuję do działania, składam podanie, szukam kontaktów do kolegów i koleżanek ze studiów, którzy może pracują na podobnym stanowisku gdzieś indziej, trudno o takich, sporo wyjechało z kraju lub czymś innym się zajmują. Zdobywam kontakt do dwóch dobrych kolegów, pracujących na zbliżonym stanowisku, którzy wprowadzają mnie w zagadnienia i udostępniają sterty ustaw, rozporządzeń , projektów. Składam swoje cv a starostwo po zebraniu ofert ogłasza termin rozstrzygnięcia konkursu. Mam, jeszcze nawyki studenckie i dwa tygodnie, to dla mnie sporo czasu na przygotowanie się. Czytam, wertuję, uczę się paragrafów ustaw, konsultuję się ze znajomymi, którzy robią mi mini egzamin. Konkurs wygrywam z ludźmi o wiele bardziej doświadczonymi, przynajmniej wiek o tym świadczył. Szybko okazuję się dlaczego wygrałem, z braku doświadczenia, nie rozmawiałem o najważniejszym, o wynagrodzeniu. Po pierwszym miesiącu okazało się, że było niższe niż w firmie prywatnej, a po 3-miesięcznym okresie próbnym i podwyżce o 50zł, wynagrodzenie dalej było marne. Mama (ojciec zmarł gdy miałem 18 lat), która ciągle jeszcze niosła kaganek oświaty, widząc moje rozgoryczenie, zaproponowała, żebym jednak spróbował pracy w szkole, w której można było wtedy zarobić tyle na pół etatu tyle, co w starostwie na cały. Miotając się i bijąc z myślami, ponownie zatrudniłem się w poprzedniej firmie, otworzyłem dodatkowo własną działalność i zacząłem prowadzić kursy komputerowe współpracując głównie z ZDZ-tami, w różnych miastach na Śląsku. Ten rynek był bardzo ciężki i nie gwarantował stałej pensji, zdarzały się sytuacje kiedy to pieniądze nie zostały wypłacone w umówionej kwocie lub wypłacone z dużym opóźnieniem, a za paliwo do samochodu trzeba było zapłacić od razu. Wchodziłem w dorosłe życie, poznawałem swoją przyszłą żonę, chciałem założyć rodzinę.
Po półrocznej walce, poddałem się i przekroczyłem próg swojej pierwszej szkoły, tym razem jako pracownik - nauczyciel. Nie tylko wyższa pensja w stosunku do poprzednich stanowisk pracy, skłoniła mnie do tej decyzji, ale i możliwość wcześniejszego przejścia na emeryturę po 20 latach pracy przy tablicy. Praca w szkole zaczęła mnie wciągać, ceniłem sobie samodzielne stanowisko pracy, a atmosfera pracy w szkole była wbrew pozorom spokojniejsza niż w poprzednich pracach. A przecież to szkoła i praca z grupą ludzi o przeróżnych temperamentach. Tu trzeba nadmienić, że był to schyłek szkoły, w której dało się pracować . Trzy plagi niszczące szkolnictwo, z którymi się zetknąłem to:
Plaga pierwsza - wprowadzenie w latach 90-tych religii do szkół.
Decyzja ta skutkowała utworzeniem dziesiątek tysięcy stanowisk pracy dla katechetów w szkole. Byli to głównie księża i choć opinia publiczna była informowana, że nie będą pobierali wynagrodzenia za prowadzenie katechezy w szkole, w siatce przedmiotów nazwanej religią, to po kilku latach zaczęli pobierać wynagrodzenie z puli przeznaczonej dla nauczycieli. Siłą rzeczy wstrzymało to wzrost wynagrodzeń dla nauczycieli na długie, długie lata.
Plaga druga - wprowadzenie tzw. awansu zawodowego nauczycieli.
To początek lat 2000-nych, już pracuję, widzę co się wtedy zaczyna dziać w szkole. Strach i niepewność w oczach doświadczonych nauczycieli. Słychać pytania: o co chodzi, to my już nie będziemy po prostu uczyć?. Młody nauczyciel taki jak ja wtedy, musiał po prostu przyjąć do wiadomości, że jeżeli chce dalej pracować, to musi nie tylko przygotowywać się do każdych zajęć, jak to było do tej pory, ale zacząć generować mnóstwo nikomu nie potrzebnych papierów, składających się na tzw. teczkę. Okazuje się, że teczka ta będzie jednak potrzebna i to dokładnie raz – komisji egzaminacyjnej, przed którą trzeba będzie się stawić. Absurdalny proces tworzenia coraz to obszerniejszych teczek, powtarza się w moim przypadku 4 razy, na każdy ze stopni awansu zawodowego. Pochłania to w sumie mnóstwo energii, zabiera cenny czas, który mógłbym poświęcić na lepsze przygotowanie się do zajęć, lub czas, który mógłbym poświęcić rodzinie. Jak się okazuje byłem szczęściarzem, bo te wariactwo mogłem zrealizować w 10 lat. Młodzi nauczyciele już nie będą mieli tego szczęścia, ministerstwo, robotę głupiego wydłużyło do 15 lat.
Obowiązywały też wtedy przepisy przejściowe dla nauczycieli z długim stażem pracy i pamiętam, że niektórzy otrzymali stopień nauczyciela mianowanego bez tego wariactwa. Nie pamiętam natomiast, by któryś z tych nauczycieli podjął walkę o najwyższy tytuł – nauczyciela dyplomowanego. Rażącą niesprawiedliwością okazało się wtedy nadawanie tytułu nauczyciela mianowanego, wszystkim jak leci księżą i to bez względu na staż. Było to bardzo przykre, nie tylko dla mnie młodego nauczyciela, który w perspektywie miał osiągnąć tytuł nauczyciela mianowanego dopiero za 7 lat. Należ też zwrócić uwagę na to, że sam awans zawodowy wydaje się bez sensu z powodu niewielkich różnic między kwotami. Obecnie różnica między zarobkiem nauczyciela dyplomowanego i nauczyciela kontraktowego, to około 500 zł i aby te 500 zł otrzymać, trzeba wykonywać dodatkową absurdalną robotę przez 15 lat.

Plaga trzecia - najgorsza ze wszystkich plag to utworzenie urzędu kontroli wagi mózgu, czyli CKE (Centralna Komisja Egzaminacyjna).
Twór ten został powołany z początkiem lat 2000-nych i z każdym następnym rokiem rozrastał się jak nowotwór, przyczyniając się do całkowitej destrukcji szkolnictwa. Spowodował, że nauczyciel nigdy już nie będzie czuł się spełniony i zadowolony z efektów swojej pracy.
Jedną z głównych ról jakie pełni CKE to przygotowanie zadań egzaminacyjnych. CKE przygotowując zadania egzaminacyjne nie konsultuje ich w żaden sposób z nauczycielem prowadzącym zajęcia, nie tworzy też żadnych kompletnych materiałów dla nauczyciela i ucznia. Może przygotowywać w ten sposób zadania o treściach nigdy i nigdzie nie przekazanych uczniowi. Dziś uczniowie wydają pieniądze na obowiązkowe podręczniki, w których nie ma kompletu niezbędnych treści potrzebnych do zdania egzaminu. Za treści tych podręczników nie bierze odpowiedzialności ani CKE, ani MEN. A nauczyciel, opierając się tylko na zbitce haseł zawartych w podstawie programowej, nie jest wstanie umieścić kompletu treści w zeszytach uczniowskich, które są potrzebne do zdania egzaminu, bo nie jest jasnowidzem. Zatem nie mając żadnego wpływu na treści zadań egzaminacyjnych, nauczyciel jest zawsze na straconej pozycji. Systemowo doprowadzono zatem do sytuacji, że już nie tylko uczniowie z deficytami chodzą na korepetycje, ale i wszyscy inni, w obawie czy i na ile, zdadzą egzamin zewnętrzny. Dziś CKE swoim destrukcyjnym działaniem, obejmuje prawie wszystkie przedmioty ogólne i zawodowe. Niektóre grupy przedmiotów zawodowych są wielokrotnie egzaminowane i aby uzyskać tytuł technika trzeba pozytywnie zaliczyć np. 6 egzaminów zewnętrznych w ciągu 4 lat kształcenia, do tego dochodzi kilka zewnętrznych egzaminów maturalnych. Poziom stresu jaki dawkujemy uczniom, rodzicom, ale przede wszystkim nauczycielom prowadzącym zajęcia, jest dziś ogromny i nijak, nie do porównania, do poziomu stresu generowanego w szkole, do której sami uczęszczaliśmy, kiedy to tytuł technika otrzymywano po bronie pracy dyplomowej, która nawiasem mówiąc, dalej ma zastosowanie np. w Niemczech.
CKE, rozpoczynając nabór i szkolenia dla egzaminatorów na początku lat 2000-nych przekazywała informacje, że oto powstaną dedykowane ośrodki szkoleniowo -egzaminacyjne podobnie jak to się odbywa w procesie szkolenia kierowców. Dawało to pewne poczucie bezpieczeństwa nauczycielowi, gdyż sam egzamin miał szansę nie być kojarzony ze szkołą, a nauczyciel nie byłby angażowany w jego organizację. Szybko okazało się jednak, że wszystko spadło na szkoły i na nauczyciela. Autonomiczne, dedykowane, ośrodki szkoleniowo -egzaminacyjne nigdy nie powstały a cały ciężar przygotowania ośrodka egzaminacyjnego scedowano na nauczyciela. Oczywiście dyrektor miał prawo zgłosić, że nie będzie tworzył we własnej placówce ośrodka egzaminacyjnego, kierując się chociażby dobrem przepracowanych nauczycieli, ale nie znam takiego przypadku w historii. Fizycznie wyglądało i nadal wygląda to tak, że oto gdy zbliża się termin egzaminów zawodowych, dochodzi do eskalacji działań mobbingowych ze strony dyrekcji, które mają mobilizować nauczycieli do pracy, ponad swoje kompetencje, możliwości i siły. Nie raz byłem świadkiem, kiedy to nauczycielowi mającemu zerowe pojęcie na temat budowy i działania komputerów, kazano przekształcić zwykłą salę lekcyjną, ze zdezolowanymi komputerami w mini firmę księgową, wyposażoną w kilkanaście stanowisk pracy wykorzystujących komputery i peryferia. Siłą rzeczy ten nauczyciel zaczął szukać pomocy w śród pozostałych nauczycieli i niejednokrotnie ją uzyskiwał. Całe więc zespoły nauczycieli pracowały po godzinach lub w weekendy i nadal pracują za darmo na rzecz CKE, lub tez za symboliczną złotówkę. Tak rok rocznie w całej Polsce w szkołach, wręcz nieopisanym wysiłkiem, powstają dziesiątki tysięcy ośrodków egzaminacyjnych zamiast w CKE, lub gdzie było by to zupełnie naturalne, w zakładach pracy i przedsiębiorstwach. Na poczet egzaminów przekształcane są sale i pracownie w te i we w te, tworzone mini firmy o różnym profilu zawodowym. Sam przez 6 lat, co roku, przygotowywałem salę do jednego z egzaminów zawodowych i za kilka dni specjalistycznej, nie łatwej pracy po godzinach, CKE płaciło trochę ponad 100 zł.
Po tych prawie 20 latach, my nauczyciele, już wiemy czemu służy ta instytucja i na pewno nie jest to dobro ucznia. Ostatnie słowa dyrektora CKE, że: „rozważa przygotowanie trudniejszych zadań maturalnych w tym roku” a wypowiedziane w szerokich mediach na krótko przed planowanym strajkiem nauczycieli, zaplanowanym w czasie egzaminów gimnazjalnych, odczytuję jako groźbę kierowaną do nauczycieli szkół średnich i mówiącą tyle: „jak wy nauczyciele szkół średnich w kwietniu poprzecie strajkiem blokadę egzaminu gimnazjalnego, to my CKE na maj, przygotujemy takie egzaminy maturalne, których wasi uczniowie nie zdadzą” – STRASZNE! ale tak dziś odbieram działanie tej upolitycznionej instytucji. Przykład ten dobitnie pokazuje, że instytucja CKE została stworzona do sterowania nastrojami społecznymi, kontrolowania poziomu relacji rodzic-nauczyciel, niestety kosztem naszych dzieci, których poziom rozwoju został sprowadzony do wskaźnika EWD (Edukacyjna Wartość Dodana) a spędzającego sen z oczu każdemu dyrektorowi polskiej szkoły.
Ta plaga CKE, w swoim opresyjnym działaniu przypomina mi trochę niesamowite przedsięwzięcie polskich władz z przed laty, a mianowicie system kartkowy, kiedy to całe rodziny ustawiały się w kolejkach sklepowych po wszystko, jakąż to trzeba było wykazać się wiedzą z zakresu dietetyki czy logistyki, no i determinacją by coś takiego zorganizować 36-cio milionowemu społeczeństwu. Nie wiadomo, którzy ludzie byli bardziej chorzy na władzę, czy ci od systemu kartkowego, czy obecni od systemu EWD. Jedno jest pewne, tamci od kartek i ci od EWD, wszyscy oni legitymują się tym samym dokumentem wydanym przez urząd nacisku na społeczeństwo.
Co dalej?
Choć utraciłem nadzieję na godny zarobek i poprawę warunków pracy w tym fachu, to jednak łudzę się, że nadchodzący strajk może to odmienić. Ale nawet jak nic z tego nie wyjdzie, to o siebie się nie martwię, jestem człowiekiem pracowitym, przebranżowię się i znajdę sobie pracę, w której będę doceniany. Szkoda tylko tych prawie 20-tu najważniejszych lat pracy, w którą się tak zaangażowałem. Może tylko tymi wszystkimi niezliczonymi: dyplomami, aktami nadania, kursami, szkoleniami, na koniec wytapetuję sobie ściany i z czasem zaproszę syna ku przestrodze, gdy będzie wchodził w dorosłe życie i podejmował pracę.

Jaki lepszy sposób Pan zna na rekrutację do szkół ponadpodstawowych, skoro do jednej szkoły jest więcej chętnych to jakoś trzeba wybrać. Świadectwa są nieobiektywne. Egzaminy wstępne jeszcze gorsze.
Poza tym w szkole nie uczą kreatywności ani umiejętności społecznych więc badanie tego na testach byłoby nie fair trochę.