Blog

   To już przesądzone – 18 stycznia dzieci z klas 1-3 powrócą do stacjonarnej nauki! Myślę, że nie ja jeden pośród dyrektorów szkół mam mieszane uczucia – i cieszę się, i czuję obawę. Z jednej strony zdaję sobie sprawę z zagrożeń epidemicznych, z drugiej wiem, że przymusowa izolacja w domach i nauka na odległość czynią najmłodszym uczniom szkody trudne do powetowania w przyszłości.

   Mimo obawy jestem pewien, że damy radę. W końcu stajemy w szkołach już po raz któryś tam w ciągu jednego roku wobec trudnego wyzwania. Bogatsi o nabyte w międzyczasie doświadczenia. Jeśli chodzi o relacje z władzami, ująłbym je  w zwięzłej formie ludowej mądrości: „Umiesz liczyć, licz na siebie”. Ewentualnie – powtarzając za mistrzem Potockim – „Nierządem Polska stoi”. Ale są też pozytywy. Na przykład, wątła nić porozumienia między nauczycielami i rodzicami, uległa wyraźnemu wzmocnieniu poczuciem, że wszyscy jedziemy na tym samym wózku.

   Obok docenionych Nagrodą Nobla zasług Olgi Tokarczuk jako twórczyni światowej literatury, pisarka zyskała uznanie, wręcz podziw ogromnego międzynarodowego audytorium w następstwie swojego noblowskiego wykładu, w brawurowy sposób wprowadzając do językowego obiegu nowy sposób pojmowania słowa „czułość”. Zasługa to oczywiście nieporównywalnie mniejsza rangą, ale kto wie, czy nie bardziej użyteczna dla szerokiego kręgu refleksyjnych ludzi, także tych, którzy niekoniecznie kiedykolwiek sięgną po prozę polskiej autorki.

   Tym razem na łamach „Wokół szkoły” publikuję artykuł, którego nie jestem autorem. Zdarza się to po raz pierwszy, co nie znaczy, że ostatni. Napisała go pani Dagmara Masłowska, mama jednej z uczennic z STO na Bemowie, i pierwotnie przesłała do mnie e-mailem z następującym wyjaśnieniem:

(...) Zeszłotygodniowe spotkanie [dyrekcji z „trójką klasową” jednej z klas – przyp. JP] wyzwoliło we mnie chęć napisania tego, co kolokwialnie mówiąc "tłucze" się we mnie od dłuższego czasu. Zatrzymałam się zatem w całym tym codziennym biegu w covidowym świecie i spisałam to, co mnie w jakiś sposób uwiera. Nie zbawię świata, nie zmienię innych, ale mogę zmieniać siebie, co w mniejszym lub większym stopniu wydaje mi się, że mi się udaje. Mogę też uwrażliwiać moje dzieci na drugiego człowieka. I na prawdę. I mogę podzielić się z Panem swoimi myślami jako rodzic dorastającej nastolatki :).

Tekst zamieszczam poniżej. Zatytułowałam go Odpowiedzialność "dojrzałego nastolatka", jako że takie określenie usłyszałam od jednej z mam nie dalej jak rok temu, podczas spotkania rodziców. Bardzo mi się ten oksymoron spodobał i chętnie dzielę się nim z innymi (...).

   Może to i dziwny temat w czasach zdalnego nauczania, które zorganizowanej edukacji niezbyt służy, ale lada moment rozpocznie się rok 2021, a wraz z nim zaświta nowa nadzieja. Wszystkim zatem, którzy myślą nad tym co zrobić, by polska szkoła stała się lepsza, dedykuję pierwszą część artykułu poświęconego temu tematowi. Druga pojawi się niebawem. W nadziei i oczekiwaniu na rychłą normalność.

* * *

   Gwałtowne zmiany zachodzące we współczesnym świecie pod wpływem nowych technologii podważyły sens uświęconego tradycją modelu wychowania młodego pokolenia, na obraz i podobieństwo dorosłych. Rodzice i dziadkowie stali się nagle wzorcami pod wieloma względami anachronicznymi. Na domiar złego nikt nie wie, jak będzie wyglądał świat za lat dwadzieścia, a nawet w krótszej perspektywie. Pewne jest tylko, że będzie on zupełnie inny niż ten, w którym dorastały poprzednie pokolenia. Niełatwo w tej sytuacji odnaleźć się współczesnemu wychowawcy – rodzicowi lub nauczycielowi. Sądzę jednak, że osadzenie wychowania na mocnym fundamencie ponadczasowych wartości moralnych, poprzez kształcenie takich cech jak odpowiedzialność, otwartość, umiejętność współpracy i wiara we własne siły, także w przyszłości będzie stanowić mocną przesłankę powodzenia życiowego. Problem tylko, co robić, by owe cechy miały w ogóle szansę się rozwinąć.