Blog

   Stały Czytelnik bloga „Wokół szkoły” skojarzy być może miejscowość Berezówka z akcją, jaką w STO na Bemowie przeprowadziliśmy z okazji ostatniego Święta Edukacji Narodowej. Opisałem ją niedawno w artykule „Kilometry dla edukacji”. Uczniowie i pracownicy naszej Szkoły przewędrowali tego dnia 2300 kilometrów, a dzięki ofiarności blisko setki rodziców, którzy deklarowali od 1 grosza nawet do złotówki za każdy zaliczony osobokilometr, udało się uzbierać ponad 18 tysięcy złotych na wsparcie dla Szkoły Podstawowej w Berezówce, w województwie lubelskim. Małej wiejskiej placówki społecznej, kształcącej oprócz polskich uczniów także dzieci z położonego kilkanaście kilometrów dalej ośrodka dla cudzoziemców.

   „Właśnie dostałam info o kolejnym zachorowaniu. Wykończona jestem!” – napisała moja koleżanka w grupie messengerowej dyrektorów szkół STO. Była sobota wieczorem, długi weekend. Mnie dobry los udzielił amnestii na jeszcze jedną noc i złe wiadomości przyniósł dopiero w niedzielny poranek. Może dlatego, że w sobotę przezornie nie otwierałem e-maili.

   Piszę niniejsze w poniedziałek. Już wiem, że na czwartoklasistów, którzy szczęśliwie powracają do szkolnych ławek, czekać będzie dużo wolnej przestrzeni. Do klas piątych, które będą kontynuować kwarantannę jeszcze przez tydzień, dołączyły szóste, siódme, ósme, liceum oraz większość klas najmłodszych. Cały ten Armagedon za sprawą dwojga pozytywnych nauczycieli  i kilkorga dzieci.

   Przeprowadzka, jakiej obecnie doświadczamy z Najlepszą z Żon, stworzyła mi okazję do odkrycia w stertach pospiesznie przeglądanych szpargałów różnych zapomnianych pamiątek. Wśród nich znalazły się dwie pożółkłe kartki, szczelnie pokryte tekstem (60 wersów na stronę!), podpisane Jarosław Pytlak gr. pon. 12.30. Wystukane blisko 40 lat temu na stareńkiej już wtedy maszynie do pisania marki Mercedes, którą całkiem sprawnie operowałem w czasach przedkomputerowych. Na tyle sprawnie, że w całym tekście jest tylko jedno zdanie wykreślone za pomocą długiego ciągu wybitych iksów… To były czasy – odpowiedzialności za słowo, bo jeśli ktoś plótł trzy po trzy i z błędami, musiał tekst przepisywać od nowa. Cały. A na to byłem zbyt leniwy...

   Kończy się wrzesień i widać, że obecne braki kadrowe w oświacie nie są – jak uważa minister Czarnek – normalnym zjawiskiem sezonowym, ale nabrały charakteru chronicznego. Po prostu nauczycieli brakuje i to już nie tylko w wielkich miastach, ale również w mniejszych ośrodkach. Nadal oczywiście są miejsca, gdzie skromna ale pewna pensja w placówce oświatowej jest w cenie i o posadę tam niełatwo, jednak tendencja rysuje się coraz wyraźniej. Jeśli nawet liczba wakatów w skali kraju sięga, póki co, zaledwie dziesięciu tysięcy, czyli drobnego ułamka ogółu zatrudnionych, a przeciętny wakat dotyczy tylko połowy etatu, oznacza to dziesiątki tysięcy klas, w których uczniowie nie mają nauczyciela. Najczęściej pada na fizykę, ale braki dotyczą także informatyki, wychowania przedszkolnego, przedmiotów zawodowych, a po trosze właściwie niemal wszystkich specjalności. Skalę kryzysu łagodzi aktywność emerytów, którzy kontynuują pracę albo z własnej inicjatywy, albo – coraz częściej – na usilną prośbę i z litości dla znajomych dyrektorów. Ratunkiem jest też powszechne przydzielanie nadgodzin, przy czym nagminnie i skutecznie obchodzi się nawet zapisane w prawie ograniczenie dopuszczalnej ich liczby. Kuratoria taśmowo produkują zgody na zatrudnienie osób bez pełnych kwalifikacji. Coraz częściej liczy się już nie to, żeby mieć w przedszkolu czy szkole dobrego nauczyciela, ale po prostu jakiegoś. W zbożnej nadziei, że nie wygeneruje kłopotów.